Hieronder zo'n 75 namen van mensen die actief in het verzet zijn geweest en die in het Villapark woonden. Zover we hebben kunnen achterhalen zijn zo'n 500 tot 600 mensen langere tijd, in Eindhoven actief geweest in een vorm van verzet tegen de Duitse bezetting.
Velen hebben deze mensen ondersteund door te zwijgen, soms door eenmalig of tijdelijk te helpen. We proberen zoveel mogelijk bewezen Eindhovense verzetshelden op deze site te noemen. Groot deel staat op de namen-pagina.
Voor verzet in oud Tongelre klik hier of Woensel klik hier of hier.
Op de foto: Aart van Dijk, Iman van de Bosch en ir. Th. P. Tromp
Het benoemen van verzetsmensen is altijd een lastige zaak. Sommigen bekochten hun activiteiten met de dood, anderen hadden geluk en overleefden de oorlog. Wat zijn grote of kleine daden? Vele deden hun werk en zwegen er verder over. Veel over het verzet in Eindhoven is nog onbekend. Iedere maand ontdekken we op deze site weer nieuwe verzetshelden. En laat het duidelijk zijn: achter iedere man staat een vrouw of soms een moeder.
Iedere licht blauwe link gaat naar pagina met meer informatie. Helaas weten we niet van iedereen in welke mate de persoon in het "illegale werk" betrokken is geweest, wel dat hij of zij door het verzet is erkend.
De familie Colet-Branderhorst zorgde z'n twee jaar voor een Joods echtpaar, zonder hulp van verzet Eindhoven. Diverse Philips gezinnen: van Wijk, Hoekstra, Piet Zwartendijk, Bienfait, Schouwstra en Heel hadden Joodse of andere onderduikers in huis genomen en allen waren actief in diverse organisaties. Piet Zwartendijk dochter Ineke is koerierster en zit maanden gevangen. Jan Zwartendijk had in Litouwen 2123 Joden een uitreisvisa gegeven, maar woonde stil in het Villapark.
Wanneer ben je een verzetsheld? Aart van Wijk vervalste duizenden persoonsbewijzen, ook nadat het zuiden bevrijd was. Iman van de Bosch, door Lou de Jong omschreven is als "een van de grote figuren van de Nederlandse illegaliteit", was de Bankier van het verzet en door mede door hem opgezet financiering konden 100.000 onderduikers (schatting) in leven blijven. Bij dit financieel verzet waren ook betrokken: ir. A.J. Gelderblom, Arie Voorwinde en dr. ir. N.A.J. Voorhoeve.
Ir. Th.Ph. (Theo) Tromp is de spil in het inlichtingenwerk, tegenwerken van de Duitse productie en regelt veel in het verzet. ir. G. van Beusekom regelt alles rondom zenders en de OD. Mr. W E.A. de Graaff was Tromp's koerier, die vanaf 1941, met Duitse papieren en contacten, 22 keer relatief, privé veilig kon reizen naar Zwitserland met inlichtingen informatie.
Niet iedere verzetsheld uit het Villapark heeft de oorlog overleefd, vooral radio specialisten hadden een hoog risico om betrapt te worden zoals: Eduard Otto Mettivier Meijer. Ook N.R. de Leeuw is al in 1942 door SD gearresteerd en komt om in een Duits kamp. Mr. J. L. Hamming (Jaap) die al sinds 1934 bezig was om Philips voor te bereiden op de komende oorlog en actief was in het verzet, komt onder vreselijke omstandigheden om. Iman van de Bosch wordt gefusilleerd 28-10-1944. J.C. Glaser die als reserve officier was ondergedoken, is in 1944 gearresteerd en omgekomen.
Zo'n 200 verzetsmensen uit Eindhoven geven hun leven voor de vrijheid.
Van de 70 bekende Eindhovense pilotenhelpers, waren een aantal mensen uit Villapark betrokken bij onderdak geven of verder helpen van bemanningsleden van neergekomen vliegtuigen zoals: Loek van der Heijden, Floris van der Putt, Wyert de Vries, Adolf Bruno Wegener, Arie Voorwinde en Mr. A.J.Pekelharing van Heyst.
Aantal "Villaparkers" waren ook door de Duitsers gegijzeld, zie lijst hieronder.
Op 18 september 1964, 20 jaar na de bevrijding, legt Loek van der Heijden, namens alle vrouwen in het verzet een krans. Zij was actief bij de latere P.A.N. groep van Eddy Verkaik, Jules Gijsbers en pastoor Sicking. Zij was onderwijzeres in de Gerardusparochie. Zij liet zich door zenuwarts E.M.L. Sassen tijdelijk ongeschikt verklaren om les te geven. Motivatie was dat ze “minder enerverend” werk moest doen. Daarna verrichte ze, de laatste oorlogsjaren, dag en nacht koerierdiensten. Niet alleen in en rond Eindhoven maar voor de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) reisde zij, omhangen met distributiekaarten, stempels en valse persoonsbewijzen het gehele land door. Ze bracht ook berichten over. Haar (ouderlijk) huis Lakerstraat 1 was een trefpunt van de illegaliteit. Ze vocht ook gewapend mee, met andere P.A.N. leden, op de Leenderheide tegen Duitsers, waar aan beide kanten doden vielen.
Alle namen hieronder zijn aantoonbaar actief geweest in het verzet, alleen is niet van iedereen bekend wat zij precies gedaan hebben. Zie de tot nu toe bekende Eindhovense namenlijst van zo'n 600 verzetsmensen.
Lijst van Eindhovense Gijzelaars
Bron: archief Frans Dekkers
In de Tweede Wereldoorlog worden 460 prominente Nederlanders werden in mei 1942 opgepakt door de Duitsers, puur als onderpand en zonder reden gevangengezet. In veel gevallen komen deze gijzelaars in speciale gijzelaarskampen bij Haren en in St. Michielsgestel. Zij zitten vast als borg tegen acties van het verzet. Zodra het verzet toch iets doet, executeert de bezetter onschuldige gevangenen als represaillemaatregel. De bekendste Eindhovense gijzelaar is Frits Philips maar ook de communist zoals Dirk Neet en vakbondsmensen werden gevangen gehouden. Veel Philips mensen en journalisten. De Eindhovense gijzelaars waren verplicht, na vrijlating, iedere week zich te melden op het politiebureau. Alle gijzelaars hebben de oorlog overleefd.
H.J.M. ten Berge, verkoopleider, Da Costaweg 1
J.A.C. de Brouwer, journalist, Aalsterweg 214
L. Canjels, Gemeenteambtenaar, Hertogstraat 23
W.J. van Deelen, Bestuurder S.D.A.P. Leenderweg 291
G.J. van Delen, Referendaris Gemeentesecretarie, Treurenburgstraat 5b
B. Diesbergen, afdelingschef N.V. Philips, Ruusbroeclaan 25
M Franken, Adj. Dir. Verkoop Afd. Nederland N.V.Philips, Boschweg 2, Waalre
A. Giberius, Directielid N.V.Philips, Aalsterweg 205
F. Ch. de Haes, Textiel Technisch Bureau, Merellaan 23
Ign. de Haes, Industrieel, Goorstraat 9
G.M.Hamers, Pastoor, Roostenplein 21
A.C.J. Leijsen, Bestuurder Alg.Ned.Metaalbewerkersbond, Roostenlaan 172
D. Neet, gasfitter, Nieuwendijk 155. (communist / CPH /CPN)
ir. F.J. Philips, Pres. Directeur N.V.Philips "De Wielewaal"
E.M.C. van Piere, Procuratiehouder, Tramstraat 7
Tj. Poppinga, Ieraar, St.Gerarduslaan 12
Mr. J.A.A. van der Putt, advocaat en proc., Merellaan 16
J.J. Sicking, Pastoor, St.Jorislaan 51
Dr. D. Slager, arts, Wal 31 (zijn Joodse vrouw Lydia Amalia Slager-Jacobs in kamp omgekomen)
J. Smit, kantoorbediende, Eckartseweg 276
Jhr. Mr.J. Smits van Oyen, Lid van Ged.Staten van Nrd.Br., Soeterbeek,
Mr. C. Tiebackx, Hertogstraat 34, leraar.
ir. H.G. van Veldhoven, adj.-dir.Gemeentebedrijven, St.Odastraat 2
ir. A.W.A. van Velzen, adj.dir. Gemeentewerken, Geldropseweg 166
J. Vollenbroek, Bedrijfsorganisator, St.Leonardusstraat 1
B. van der Werf, Hoofdinspecteur van Politie, Poirterslaan 23
A.J.J. Zoetmulder, Directeur-Hoofdredacteur Eindhovens Dagblad, Parklaan 23
S.H.A.M. Zoetmulder, journalist Eindhovens Dagblad, Lissevenlaan 17, Waalre.
Floris Edmond Marie van der Putt, geboren op 25 maart 1921 te Eindhoven. Hij is een zoon van de bekende advocaat Mr. J.A.A. van der Putt, Merellaan 16 Eindhoven. T
In de oorlogsjaren was hij actief als Eindhovense pilotenhelper en bij Special Operations Executive (SOE) en Bureau Bijzondere Opdrachten (BBO). Gedropt als geheimagent in de laatste oorlogsmaanden, april 1944. Verbonden met BS (Binnenlandse Strijdkrachten) en hij werkt in opdracht van Peter Borghouts.
Zijn schuilnaam was Floris Palstra.
In 1949 gaat hij als ingenieur naar Rio De Janeiro, Brazil gegaan.
5 juli 1952 trouwt hij met de Belgische Arlette de Vos.
Bron kaart: https://www.weggum.com/PF_CARD_van_der_PUTT.html
meer: https://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C9138445
Organisatie | Naam | Adres tijdens 1940-1944 | Overleden WOII | verhaal link |
---|---|---|---|---|
Bennt, S.K. | Gaailaan 11 | Eindhoven | ||
Buiten, H. van | Lakerstraat 2 | Eindhoven | ||
P.A.N. | Heijden, Loeky van der | Lakerstraat 1 | Eindhoven | |
Bouman, J.A.J. | Gaailaan 5 | Eindhoven | ||
Buiten, G. | Lakerstraat 4 | Eindhoven | ||
Cath, G.P. | Parklaan 44 | Eindhoven | ||
Elich, G.A. | Pauwlaan 22 | Eindhoven | ||
Evers, C. | Lakerstraat 42 | Eindhoven | ||
Philips /NSF | Gelderblom, ir. A.J. | Parklaan 87 | Eindhoven | Link |
Oranje, P.J. | Haviklaan 3 | Eindhoven | ||
Schaafsma, J. | Sperwerlaan 4b | Eindhoven | ||
Six, jhr. W. | Parklaan 38 | Eindhoven | ||
Swinkels, G.H. | Valklaan 4 | Eindhoven | ||
Philips | Tromp, ir. Th. P. | Parklaan 75 | Eindhoven | Link |
Volz, R.F. | Kwartelstraat 6 | Eindhoven | ||
Philips | Wijk, dr. A. van | Gaailaan 7 | Eindhoven | Link |
Zeelenberg, H.L. | Pauwlaan 6 | Eindhoven | ||
P.A.N. | Vriens, Piet | Lakerstraat 30 | Eindhoven | |
Oranje, Prof.Mr. J. (Ko) | Reigerlaan 6 | Eindhoven | ||
Philips /LO | Hamming, Mr. J. L. | Fazantlaan 7 | Overleden WOII | Link |
LO | Zeyl, G | Fazantlaan 17 | Eindhoven | Link |
Wegener, Adolf Bruno | Sperwerlaan 3d | Eindhoven | ||
Pekelharing v. Heyst, Mr. A.J., | Tongelresestraat 175 | Eindhoven | ||
Graaf, P.B. van de | Tongelresestraat 147 | Eindhoven | ||
Hanselaar, J.M. | Tongelresestraat 178 | Eindhoven | ||
Moosdijk, A.P. van de | Tongelresestraat 139 | Eindhoven | ||
Dobbenburgh, ir. J. van | Reigerlaan 4 | Eindhoven | ||
Philips | Lykles, Mej. R. | Tongelresestraat 171 | Eindhoven | |
Lelyveld, Henri van | Tongelresestraat 173 | Eindhoven | ||
Vastenouw, Alberta Marie | Tongelresestraat 173 | Eindhoven | ||
Philips | Graaff, Mr. W E.A. de | Parklaan 13 | Eindhoven | |
Philips | Slooff, dr J | Parklaan 58 | Eindhoven | |
Philips | Dungen, Mej. Mr. C.A.M. v.d. | Parklaan 79 | Eindhoven | |
Landré, Mr. J.M. | Pauwlaan 8 | Eindhoven | ||
P.A.N. | Heijden, Henk van der | Lakerstraat 1 | Eindhoven | |
duik | Familie Colet-Branderhorst | Dommelhoefstraat 5 | Eindhoven | Link |
NSF | Voorhoeve, dr. ir. N.A.J. | Parklaan 87 | Eindhoven | Link |
Gerdina (Ineke) Tromp-Gerritsz | Parklaan 75 | Eindhoven | Link |
Organisatie | Naam | Adres tijdens 1940-1944 | Overleden WOII | verhaal link |
---|---|---|---|---|
Philips / NSF | Voorwinde, A. | Goorstraat 9 | Eindhoven | Link |
Mettivier Meijer, E. O. | Lijsterlaan 16 | Overleden WOII | link | |
Fetter, P. | Kievitlaan 7 | Eindhoven | ||
NSF | Bakker, C.J. | Kievietlaan 17 | Eindhoven | |
Zwartendijk, Jan | Goorstraat 2 | Eindhoven | Link | |
Bergmans, J | Lijsterlaan 18 | Eindhoven | ||
Blankevoort, ir. W. | Lijsterlaan 7 | Eindhoven | ||
Philips / NSF | Bosch, Iman Jacob van de | Kievietlaan 15 | Overleden WOII | Link |
Glaser, Johannes C. | Merellaan 3 | Overleden WOII | Link | |
Zwartendijk, Piet | Uiverlaan 11 | Eindhoven | Link | |
Roeterink, F.M. ir | Lijsterlaan 34 | Eindhoven | ||
Dongen, E. van | Koekoeklaan 9 | Eindhoven | ||
Bienfait, Henri | Lijsterlaan 3 | Eindhoven | Link | |
Vries, J.C. de | Kievitlaan 8 | Eindhoven | Link | |
Leeuw, N. R. de | Kievitlaan 3 | Eindhoven | Link | |
Haes, F.C.M.J. de | Merellaan 23 | Eindhoven | ||
Haes, ir. Th. E.C. de | Goorstraat 9 | Eindhoven | ||
Hoekstra, dr. J. | Fuutlaan 21 | Eindhoven | Link | |
Hoeven, J. van de | Kievietlaan 2 | Eindhoven | ||
Zwartendijk, Mej. Ineke | Uiverlaan 11 | Eindhoven | Link | |
Meerkamp-van Embden, H.J. | Lijsterlaan 5 | Eindhoven | ||
Noordhof, D. | Lijsterlaan 9 | Eindhoven | ||
Beusekom, ir. G. van | Koekoekslaan 2 | Eindhoven | Link | |
Polis, L.L.C.C. | Kievietlaan 2 | Eindhoven | ||
Putt, J. van de | Merellaan 16 | Eindhoven | Link | |
Philips | Thal Larsen, ir. G.H. | Leeuweriklaan 20 | Eindhoven | |
Vries, Wyert de | Koekoeklaan 10 | Eindhoven | ||
Smits, P.W.A.M.Th. | Zandstraat 23 | Eindhoven | ||
Staverman, A.J. | Merellaan 3 | Eindhoven | ||
GDN | Beer Poortugael, Jhr H. den | Kievitlaan ? | Eindhoven | |
NSF | Voorwinde, A * | Kievietlaan 7 | Eindhoven | |
NSF | Bakker, C.J. de | Kievietlaan 7 | Eindhoven | |
Philips | Casimir, Prof. Dr. H.B.G. | Uiverlaan 2 | Eindhoven | |
Philips | Fetter, Ir. Z.Th. | Koekoeklaan 19 | Eindhoven | |
Kremer, Ir. A.F. | Merellaan 21 | Eindhoven | ||
Tinbergen, mej. | Lijsterlaan 16 | Eindhoven | ||
PAN/Philips | Roeterink, F.M. ir | Lijsterlaan 34 | Eindhoven | |
Philips | Schouwstra, P. ir | Goorstraat 5 | Eindhoven | Link |
Philips | Heel, Ir. G. L. van | Leeuweriklaan 3 | Eindhoven | Link |