Crayontekeningen:
|
Met groot genoegen geef ik deze map met reproducties van crayontekeningen van Kapitein van Dulmen Krumpelman een begeleidend woord mede. Hoe ver ligt de periode van krijgsgevangenschap achter ons! Maar bij het beschouwen van deze fraaie reproducties komen de herinneringen boven aan een tijdperk, dat voor velen onzer weliswaar vervuld was van zorg en leed, doch dat ons daarnevens toch ook veel moois schonk aan echte vriendschap, geloof, vertrouwen en daadkracht. En dan denken wij, zoals ik schreef in het slotwoord van “Het Zesde Oorlogsjaar”, minder aan wat onaangenaam was of scheen, dan aan het vele goede, dat door onderlinge samenwerking tot stand kwam of dank zij de zorg en moeite van enkelingen vaak ons aller deel werd. Eén dezer enkelingen was onze kok, de kapitein van Dulmen Krumpelman, wiens begaafdheden zich, zoals zijn tekeningen aantonen; zich echter geenszins tot de culinaire beperken. Het is mij bijzonder sympathiek, dat de ontwerper deze map heeft opgedragen aan hen, die zijn achtergebleven op de kerkhoven in Polen en in Zuid- en Noord Duitsland.
April 1948 w.g. A.H.J.L. Fiévez Minister van Oorlog Minister van Marine a.i
|
Thans volgen 12 tekeningen van het kamp Stanislau in Z.O. Polen gelegen. Hier verbleven de officieren, cadetten en adelborsten van Augustus 1942 tot Januari 1944.
(Tekening 9)
Deze tekening geeft een indruk van de
afmetingen van het gebouw, dat ruimte bood aan meer dan 2000 officieren,
cadetten en adelborsten gedurende de eerste maanden van ons verblijf in
Stanislau. Later werden de cadetten en adelborsten ondergebracht in een
gebouw in de onmiddellijke nabijheid van het hoofdgebouw gelegen.
Het geheel was in "H" vorm gebouwd. Het achtergedeelte met de zogenaamde
"rotonde" is hier weergegeven. Tussen de hoofdingang en deze rotonde lag
het verbindingsstuk van de H, waarvan tekening 10 een beeld geeft.
Stanislau Middengedeelte van het gebouw
(Tekening 10)
In het
verbindingsstuk waren de kerkzaal, eetzaal, pakketafdelingen, cantine en
keuken gelegen. De keuken lag gedeeltelijk onder de grond. Op de
linkerzijde van de tekening ziet men nog een deel van het voorgedeelte
van het gebouw
Stanislau: Keuken
(Tekening 11)
De keuken in Stanislau was heel wat moderner ingericht dan de normale kampkeukens.
Er waren vijf grote ketels van 600 liter en één kleine van 400 liter inhoud. Er werd gekookt door middel van indirecte stoomverhitting. Twee fornuizen gaven gelegenheid tot het bakken van cake, brood en andere heerlijkheden, waarvan de ingrediënten door de officieren werden ingeleverd. Ook werd hierop de dieetkost bereid.
In de bijkeuken werden de groenten schoongemaakt onder begeleiding van accordeonmuziek en zang van de slachtoffers.
Stanislau Lazaret (Tekening 12)
Het lazaret (Revier) lag verborgen achter velerlei soorten bomen (in totaal 103) op het kampterrein, nog weer door prikkeldraad gescheiden van het overige gedeelte. Voornamelijk aan de bovenvoorzijde lagen de ziekenzalen, in de regel gelukkig slechts matig bezet.
Stanislau Den bij zuid vleugel Lazaret (Tekening 13)
Merkwaardige den bij Z. vleugel van het lazaret. De openstaande ramen geven de vertrekken aan, waar het verplegend personeel was ondergebracht. Bij de rondwandeling over het achterterrein passeerde men telkenmale deze boom.
Panorama Zuid Vleugel (Tekening 14)
Teneinde een indruk te geven van de omgeving, waarin
het gevangenkamp was gelegen, zijn enige panorama's weergegeven, genomen
uit het bovengedeelte van het gebouw.
Het nabijgelegen vliegveld met hangars en op de achtergrond enige
bergruggen, waarvan de verst afgelegene op ruim 100 km van Stanislau.
Over deze bergketenen, door uitgestrekte prairiën, langs woeste
bergpassen ontsnapten verscheidene officieren, om in Hongarije een
gastvrij onthaal te vinden. Pijnlijk moet het voor de betrokken
familieleden of verloofden zijn geweest, dat enkele van deze officieren
het vaderland na de capitulatie van Duitsland niet levend of in het
geheel niet hebben mogen bereiken.
Stanislau Gezicht
van het
westen vanuit leerzaal 10 (Tekening 15)
Ook op deze tekening de bergen met meer op de
voorgrond ervan één der Poolse dorpjes.
Onmiddellijk nabij het gebouw het sportterrein van Stanislau en het
einde van het park aan de andere zijde van de Kunstweg gelegen, waaraan
ook de toegangspoort tot onze gevangenis lag, welke op tekening 16
voorkomt.
Uitgang
(Tekening 16)
De
uitgang van het gebouwencomplex met een gedeelte van één der
voorgebouwen, waarin de Duitse bewakingstroepen waren gelegerd. Het
schitterend aangelegde, doch gedurende de oorlog zeer verwaarloosde
park, komt hier goed op uit.
(Tekening 17)
Aansluitende op 16 treft men hier het villapark van Stanislau aan, met
op de verre achtergrond een hoger gelegen vlakte met enkele dorpjes. De
landbouwproducten zijn hier voornamelijk granen, waardoor de begroeiing
der hoogten een goudachtige glans aan het landschap geeft.
(Tekening 18)
Ten slotte een panorama van de eigenlijke stad. Vacantieoord bij uitnemendheid door het prachtige gezonde klimaat, gaf de gehele aanleg hiervan blijk door de vele tuinen met hoge begroeiing, waardoor de huizen waren omgeven. Dit gaf aan de stad een fleurig aanzien, vooral in de herfst, wanneer bomen en struiken begonnen te kleuren.
Sneeuwgezicht vanaf Noord vleugel van het Lazaret (Tekening 19)
Kerststemming in Stanislau. Op de voorgrond de U-vormige bank, waar 's zomers de godsdienstoefeningen werden gehouden. Op de achtergrond het hoofdgebouw.
IJzelgezicht vanaf het gebouw naar de Noord vleugel van het Lazaret (Tekening 20)
Felle koude tot _360 C. gepaard met ijzelvorming. Op de achtergrond het lazaret.